Son staj deneyimimi yaşadığım Türkiye Büyük Millet Meclisi Kütüphanesi’nde,  çağdaş ve işlevsel bir kütüphanenin niteliklerini gözlemleme ve bu süreçte, Meclis Başkanı Sayın Cemil Çiçek ve eski Kültür ve Turizm Bakanı Sayın Ertuğrul Günay ile tanışıp, diyalog kurma fırsatımız oldu.

Kütüphane hakkındaki gözlemlerim ve genel olarak birimlerin görevleri şöyle ;

 

Türkiye’de elektronik ortamdaki kütüphanecilik işlemlerine ilk olarak başlama ayrıcalığına sahip olan kütüphanede, ilk olarak kütüphane bünyesinde kurulmuş ancak daha sonra kendi başına bir birim olarak ayrılmış olan “Bilgi İşlem Başkanlığı” tarafından Oracle
veritabanı altyapısıyla dokümantasyon programları (Gazete Dokümantasyonu, Dergi Dokümantasyonu,  Tutanak Dokümantasyonu)  oluşturulmuş/geliştirilmiş ve şu an hala kullanılmakta. Ancak dermenin sürekli gelişmesi ve mevcut veritabanı yapısının bu gelişime ayak uyduramamasından dolayı programların performansında ve işlevselliklerinde bir takım eksikliklerin olduğu aşikar.  Kütüphane ve Arşiv Hizmetleri Başkanlığının geliştirme isteklerinin Bilgi İşlem Başkanlığı tarafından yerine getiril(e)mediği ortadadır.

• Mevcut depoların sürekli gelişmekte ola dermenin ihtiyaçlarına karşılık veremediği ortada olan kütüphanenin, yeni bir depoya kavuşması için başkanlık tarafında gerekli çalışmalar yürütülüyor ve çok kısa bir zamanda sonuçlanacağı belirtiliyor.

Elektronik anlamda E-Kaynaklarını gün geçtikçe yenileyen/çoğaltan kütüphanenin mevcut durumda aşağıda bulunan Elektronik Kaynakları emek ve işlevsellik açısından takdire şayan bir durumda.

• Atatürk’ün Meclis Açılış Konuşmaları
• Hükümetler ve Programları
• Başbakanlarımız
• Siyasi Partiler
• 1950-1999 Milletvekili Genel Seçimleri Oy Dağılımları
• Gazete Dokümantasyonu
• Günlük Türkçe Gazeteler
• Kütüphanecilik Kaynakçaları
• Elektronik Kitaplar
• Yasama Organı Üyeleri Dönem 1-24

 

•          Ayrıca abone olduğu Ulusal  ve Uluslararası Veritabanları sayesinde  özellikle siyaset bilimi, ekonomi, hukuk, uluslararası ilişkiler vb. konularda makale ve gazetelere erişim sağlayan ulusal ve uluslararası veritabanları ile öncelikli olarak Milletvekillerinin, Parlamento çalışanları ve potansiyel Parlamento Kütüphanesi kullanıcılarının bilgi isteklerini karşılayabiliyor.

 

Arşiv bölümünün de Kütüphane Başkanlığı’na bağlanması sonucu arşiv hizmetlerinde de gelişmenin yaşandığı TBMM de uygulamaya konulan ve gün geçtikçe gelişen “Belge Yönetim ve Arşivleme Sistemi” ile arşivleme politikası ve standart dosya planı oluşturuluyor.

Kataloglama ve Sınıflama Bölümü, kullanıcıların etkin şekilde erişimlerini sağlamak amacıyla, çeşitli formatlardaki bilgi kaynaklarının belli mesleki standartlar çerçevesinde kataloglama ve sınıflandırma işlemlerinin yapıldığı teknik bir birim. Kütüphane koleksiyonuna her yıl ortalama beş ile altı bin arasında Türkçe; bin ile iki bin arasında yabancı dil eser giriş yapılıyor.

Referans (Kullanıcı Hizmetleri) biriminde görevli personelin bilgi isteği karşısında bir çok kaynaktan ayrıca kullanıcının haberi bile olmayan ancak istediği an erişebileceği bütün kaynaklara yönlendirerek kullanıcının bilgi isteğini çok kısa sürede ve kaliteli bir şekilde karşılamaktadırlar. Mevcut kaynaklar *Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı Kütüphane ve Arşiv Hizmetleri Yönetmeliği ‘nde belirtildiği gibi fotokopi yoluyla kütüphanede çoğaltılabiliyor.

Türkiye’de ilk gazete dokümantasyon işlemi yapan kütüphane

Ulusal gazetelerden seçilen haber, röportaj, makale ve köşe yazıları 1997’den günümüze konu yaklaşımlı olarak indekslenmekte ve bunlara yerleşke içinden bilgisayar ortamında tam metin ve imaj olarak erişilebilmektedir. Veri tabanında 36 ulusal gazete ve 1.181.074 kayıt bulunmaktadır.

Süreli Yayınlar ve Sağlama bölümünün iş yükü de düşünüldüğünde gelen yayınların ilk işlemlerinin ve ayrımlarının yapıldığı yer olarak çok önemli bir rolü bulunuyor. Parlamentonun yasama, denetim ve temsil çalışmalarına destek olmak amacıyla ilgili konulardaki yayınları belirli ölçütlere göre seçerek alınmasına yönelik teknik işlemleri bu birimde yürütülüyor.

Mikrofilm bölümünün kurulduğu günden bu güne kadar olan disiplinli çalışması nedeniyle mikrofilm ortamında  çok özel bir koleksiyon durumuna gelmiş yazma eser, nadir eser, gazete vb. bilgi kaynakları  geniş bir araştırmacı grubunun kullanımına sunuluyor. Bölüm’de, ayrıca Kütüphane’nin -telif haklarıyla ilgili mevzuata bağlı kalmak koşuluyla- yürüttüğü dijitalleştirme çalışmaları çerçevesinde, koleksiyonda bulunan kitapların ön ve arka kapaklarıyla, içindekiler ve kaynakça sayfalarının sayısallaştırılması çalışması yürütülüyor.

 

 

Dijitalleştirme çalışmaları

Kütüphane’nin -telif haklarıyla ilgili mevzuata bağlı kalmak koşuluyla- yürüttüğü dijitalleştirme çalışmaları çerçevesinde, koleksiyonda bulunan kitapların tam metin veya bir kısım sayfalarının, arşiv belgelerinin tümünün dijitalleştirme çalışmaları yürütülüyor.

Halkla ilişkiler binasının hemen yanında yer alan Şube Kütüphane’de, Merkez Kütüphane’de bulunan ulusal gazeteler ile bazı süreli yayınlardan gerekli sayıda bulundurularak, milletvekilleri ile danışmanlarına daha hızlı hizmet vermek amaçlanmış. Burada, ayrıca, temel sorulara cevap bulunabilecek danışma eserleri de bulunuyor.

      Başta TBMM Kütüphane ve Arşiv Hizmetleri Başkanı Sayın Mehmet Toprak olmak üzere, değerli bilgi ve tecrübeleriyle bizleri aydınlatan Bölüm Sorumlusu, Kütüphaneci, Memur, Büro Görevlisi personele ilgi ve alakaları için teşekkür ediyorum. Çok keyifli geçen stajdan geriye kalan anılar bir kaç fotoğraftan ibaret 🙂